Dây thìa canh đã từ lâu được biết đến là một vị thuốc quý trong y học cổ truyền và đặc biệt hữu ích trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Với sự tiến bộ của nghiên cứu khoa học, cây thuốc này ngày càng được ứng dụng rộng rãi nhờ vào các tác dụng đáng kể đối với sức khỏe. Hãy cùng Trang Vàng Nông Nghiệp tìm hiểu sâu hơn về công dụng và cách sử dụng dây thìa canh để đảm bảo hiệu quả cao nhất.
Giới thiệu về dây thìa canh
Dây thìa canh (Gymnema sylvestre) là một loài thảo dược phổ biến tại nhiều quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia và Việt Nam. Đây là loại cây leo thân gỗ, thường mọc ở các bờ bụi và hàng rào, có hoa vào tháng 7 và ra quả vào tháng 8. Nhờ có chứa thành phần chính là acid gymnemic giúp dây thìa canh được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và hiện đại để kiểm soát đường huyết và hỗ trợ tiêu hóa.
Công dụng của dây thìa canh
Hỗ trợ hạ đường huyết
Sử dụng lá dây thìa canh khô giúp hạ đường huyết hiệu quả cho những bệnh nhân tiểu đường. Trong dây thìa canh có chứa acid gymnemic – đây là một chất có tác dụng kích thích sản sinh tế bào beta của tuyến tụy, tăng sản sinh insulin. Nó giúp cơ thể tái thiết lập được khả năng cân bằng đường huyết tự nhiên. Việc ức chế hấp thu đường ở ruột do có cấu trúc phân tử gần giống glucose, chất này đến ruột sẽ cạnh tranh với glucose vào máu. Đồng thời, nó kích thích các enzyme chịu trách nhiệm tiêu thụ, sử dụng đường ở các mô. Từ các quá trình trên trong cơ thể, lượng đường huyết giảm đi đáng kể.
Giảm cholesterol và lipid trong máu
Nhờ dịch chiết dây thìa canh có tác động lên chuyển hóa lipid, giảm lượng chất béo tiêu hóa vào cơ thể. Ngoài ra, nó còn làm giảm cholesterol trong máu người và mức Triglycerid trong huyết tương. Tốt cho con người phòng và điều trị bệnh tai biến mạch máu não do lượng cholesterol nhiều.
Giảm cảm giác ngọt
Trong dây thìa canh có chứa peptide gumarin. Lúc ta ăn lá dây thìa canh còn tươi thì chất này sẽ làm đầu lưỡi ta không hấp thu được đường glucose. Chính vì nguyên nhân đó nên lưỡi không cảm nhận được 2 vị ngọt và vị đắng. Tuy nhiên, tác dụng này chỉ có ở lá dây thìa canh tươi còn khi phơi khô hoặc nấu chín thì không còn.
Điều trị vết thương và chống độc
Ngoài việc kiểm soát đường huyết, dây thìa canh còn được sử dụng để điều trị các vết thương ngoài da đặc biệt là những vết thương do rắn cắn. Trong trường hợp bị rắn cắn, dây thìa canh có thể được giã nát và đắp trực tiếp lên vết cắn, giúp giảm viêm, ngăn chặn nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng.
Xem thêm: Công dụng và cách dùng trinh nữ hoàng cung khô như thế nào?
Cách sử dụng dây thìa canh
Dạng thuốc sắc
Sử dụng dây thìa canh dưới dạng thuốc sắc là phương pháp phổ biến trong y học cổ truyền để kiểm soát đường huyết. Cách thực hiện rất đơn giản:
- Liều lượng: Sử dụng từ 4-6g dây thìa canh khô, loại đã được làm sạch và phơi khô đúng cách.
- Cách thực hiện: Đun sôi 4-6g dây thìa canh với khoảng 1 lít nước trong nồi đất hoặc inox. Sau khi nước sôi, tiếp tục đun nhỏ lửa trong khoảng 15 phút để các hoạt chất trong cây thảo dược được giải phóng hoàn toàn vào nước.
- Cách sử dụng: Nước thuốc sau khi đun xong có thể chia thành 2-3 lần uống trong ngày. Nên uống sau khi ăn khoảng 30 phút để đạt hiệu quả tối ưu trong việc hạ đường huyết mà không gây các triệu chứng như chóng mặt hay hạ đường huyết quá nhanh.
Dạng hãm trà
Đối với những người có lịch trình bận rộn và không có thời gian đun sắc thuốc, dây thìa canh có thể được sử dụng dưới dạng trà hãm.
- Liều lượng: Sử dụng 50g dây thìa canh khô.
- Cách thực hiện: Rửa sạch dây thìa canh khô rồi cho vào bình giữ nhiệt hoặc bình pha trà. Đổ vào bình khoảng 1 lít nước sôi, sau đó đậy kín và hãm trong 30-40 phút.
Cách sử dụng: Sau khi hãm xong, chia nước thành 2-3 lần uống trong ngày. Trà dây thìa canh nên được uống sau bữa ăn khoảng 30 phút để giúp kiểm soát đường huyết ổn định và tránh cảm giác khó chịu.
Dùng lá tươi đắp ngoài da
Ngoài việc sử dụng dây thìa canh để kiểm soát đường huyết, lá tươi của cây này còn có thể được sử dụng trực tiếp để điều trị các vết thương ngoài da.
- Cách thực hiện: Lấy lá tươi dây thìa canh, rửa sạch và giã nát.
- Cách sử dụng: Đắp phần lá đã giã nát trực tiếp lên các vết thương, đặc biệt là vết thương do rắn cắn hoặc những vết thương có nguy cơ nhiễm trùng. Dây thìa canh có khả năng giảm viêm, kháng khuẩn và hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng.
Cách bảo quản dây thìa canh
Khi mua dây thìa canh để sử dụng bạn thường mua ở dạng thô. Nó không chứa chất bảo quản nên cần chú ý kiểm tra xem sản phẩm có bị ẩm mốc hay không. Nhiệt độ để bảo quản sản phẩm là 30 độ C. Bọc túi nilong kín để những nơi khô ráo, mát mẻ. Khi dùng sản phẩm mà thấy có mùi lạ của cần phải phơi lại qua nắng hoặc cho vào chảo sao khô. Trường hợp ẩm mốc quá nhiều tốt nhất không nên sử dụng tiếp để bảo vệ sức khỏe.
Lưu ý khi sử dụng dây thìa canh
- Đối tượng cần thận trọng: Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú và trẻ nhỏ không nên sử dụng dây thìa canh mà không có chỉ định từ bác sĩ.
- Tác dụng phụ có thể gặp: Việc sử dụng quá liều dây thìa canh có thể gây hạ đường huyết quá mức đặc biệt ở những người đang điều trị bằng insulin.
- Tương tác với thuốc: Dây thìa canh có thể tương tác với các loại thuốc điều trị tiểu đường khác do đó cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Kết luận
Dây thìa canh là một loại thảo dược quý với nhiều tác dụng hữu ích đặc biệt trong việc hỗ trợ điều trị tiểu đường và giảm cholesterol. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất, người dùng cần nắm rõ cách sử dụng, bảo quản và các lưu ý liên quan. Hy vọng với những thông tin của Trang Vàng Nông Nghiệp về công dụng và cách sử dụng dây thìa canh đã giúp các bạn có thể nắm bắt được cách để tận dụng tối đa lợi ích từ loại cây này.
Xem thêm: Cách phân biệt giữa lá xạ đen với lá xạ vàng chuẩn nhất như thế nào?