Hành tây – một loại thực phẩm phổ biến trong bữa ăn hàng ngày, không chỉ đóng vai trò là gia vị mà còn mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Với hàm lượng dinh dưỡng phong phú như quercetin, polyphenol và các hợp chất lưu huỳnh, hành tây không chỉ giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiều bệnh mãn tính mà còn hỗ trợ trong các liệu pháp dân gian. Bài viết này của Trang Vàng Nông Nghiệp sẽ khám phá chi tiết những công dụng của hành tây và cách tối ưu hóa việc sử dụng chúng trong cuộc sống hàng ngày.
Hành tây là gì?
Hành tây (Allium cepa) là một trong những cây trồng lâu đời nhất, có nguồn gốc từ khu vực Trung Á, bao gồm Iran, Pakistan, và các vùng xung quanh. Từ hàng ngàn năm trước, hành tây đã được con người trồng trọt và sử dụng trong ẩm thực.
Củ hành tây có hình dáng tròn hoặc hơi bầu dục, được bao bọc bởi các lớp vỏ mỏng, màu sắc thường dao động từ trắng, vàng đến đỏ. Khi bóc vỏ, phần thịt bên trong có màu trắng ngà và mọng nước, mang hương vị nồng, cay đặc trưng. Cây hành tây có lá dài và rỗng, mọc từ gốc lên và thường xanh đậm. Loại cây này phát triển tốt nhất ở những vùng khí hậu ôn đới và cận nhiệt đới, với sự ưa thích môi trường có đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt.
Hành tây thường được trồng trong khoảng 100-120 ngày từ khi gieo hạt đến khi thu hoạch, và củ hành sẽ lớn dần dưới lòng đất, đạt đến kích thước tối ưu khi phát triển đầy đủ. Loại cây này không chỉ nổi bật với hương vị độc đáo mà còn là thành phần quan trọng trong các nền ẩm thực trên thế giới, từ châu Á, châu Âu, đến Bắc Mỹ.
Thành phần dinh dưỡng có trong hành tây
Hành tây là một thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều thành phần quan trọng có lợi cho sức khỏe. Các thành phần chính trong hành tây bao gồm:
- Vitamin: Hành tây là nguồn cung cấp dồi dào các loại vitamin như vitamin C, B6, và folate (B9). Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch, trong khi B6 và folate hỗ trợ chức năng não bộ và quá trình trao đổi chất.
- Khoáng chất: Hành tây giàu khoáng chất quan trọng như kali, canxi, magie, và mangan. Kali giúp duy trì huyết áp ổn định và cải thiện sức khỏe tim mạch, trong khi canxi và magie cần thiết cho sự phát triển và duy trì sức khỏe xương khớp.
- Chất xơ: Hành tây cung cấp một lượng đáng kể chất xơ, hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh và giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
- Chất chống oxy hóa: Hành tây chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa mạnh như polyphenol, flavonoid (đặc biệt là quercetin). Các chất này giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do gốc tự do, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, ung thư, và các bệnh mãn tính khác.
- Lưu huỳnh: Hành tây chứa hợp chất lưu huỳnh tự nhiên, có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa đông máu và hỗ trợ quá trình giải độc của cơ thể. Lưu huỳnh cũng góp phần vào khả năng kháng khuẩn và kháng viêm của hành tây.
Tóm lại, với sự kết hợp của các vitamin, khoáng chất, chất xơ và các hợp chất chống oxy hóa mạnh, hành tây không chỉ là một thực phẩm ngon mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể.
Xem thêm: Ăn hành tây có tác dụng gì? Tác dụng của hành tây đối với sức khỏe
11 công dụng của hành tây siêu bất ngờ
Điều trị nôn mửa
Chỉ cần ép một củ hành tây lấy nước ép cùng. Lấy 2 thìa nước ép hành tây uống trước, sau 5 phút uống thêm trà bạc hà. Thực hiện đến khi hết buồn nôn.
Chỉ vài bước đơn giản bạn đã triệt để hết hiện tượng buồn nôn, lưu ngay công thức này vào để đên khi cần lấy ra dùng nhé.
Giảm táo bón mãn tính
Hành tây giúp giảm các triệu chứng đầy hơi, khó tiêu và giảm hiện tượng táo bón khi ăn nhiều hành tây. Ngoài ra ăn nhiều hành tây còn giúp bạn giảm lượng đường trong máu, cực kỳ tốt với những trường hợp bị tiểu đường, đái tháo đường.
Chống đông máu
Ăn nhiều hành tây có tác dụng làm giảm nguy cơ đâu tim và giảm cholesterol trong máu
Phòng chống ung thư
Chất chống oxy hóa trong hành tây có tác dụng tương tự vitamin C, trong việc hạn chế sản sinh gốc tự do gây ung thư. Bạn có thể ép hành tây lấy nước để cho vào món ăn nếu không thích hành tây.
Xem thêm: Củ cải làm món gì ngon? Khám phá 9 món ăn từ củ cải trắng cực hấp dẫn
Loại bỏ mụn cóc
Mụn cóc có rất nhiều phương pháp nhanh để triệt để, tuy nhiên đốt hay chấm đều đem lại cảm giác đau đớn, dẫn đến seo. Bạn có thể dùng phương pháp đơn giản, an toàn khác như đắp hành tây nên mụn cóc đẻ nó tự rụng. Phương pháp này vừa đơn giản mà an toàn, không lo để lại sẹo.
Giúp giảm đau họng và ho
Chất oxy hóa trong hành tây khi kết hợp với polyphenol, quercetin, flavonoid có trong gừng và mật ong sẽ là một hỗn hợp tuyệt vời trong việc giảm ho và đau họng đấy.
- Mật ong 4 thìa + hành tây băm nhỏ 1 củ + 3g gừng tươi
- Cho hỗn hợp 6 giờ trong chén hoặc qua đêm. Sau đó bạn có thể uống hỗn hợp mỗi ngày 1 muỗng, đến khi hết bệnh.
Xem thêm: Vì sao súp lơ Đà Lạt lại là món ăn được ưa chuộng hiện nay
Tiêu diệt ký sinh trùng đường ruột
Chất lưu huỳnh trong hành tây rất tốt trong việc tiêu diệt ký sinh trùng. Do vậy, khi muốn tiêu diệt giun, sán,.. trong đường ruột bạn chỉ cần uống nước ép 2 thìa mỗi ngày, liên tục trong 2 tuần.
Giảm đau răng
Nếu bạn bị đau răng hoặc mọc răng khôn, thì bạn chỉ cần nhai sống thử hành tây. Nếu khó chịu mùi, bạn có thể ép lấy nước rồi xoa lên chỗ răng đau.
Giảm triệu chứng do muỗi cắn
Nếu bị muỗi chích bạn chỉ cần cấp cứu bằng cách đắp ngay một lát hành tây lên chỗ muỗi chích để giảm sưng, ngứa ngay.
Loại bỏ ráy tai và giảm đau tai
Nếu ráy tai quá nhiều gây đau đớn cho tai, bạn không cần lo lắng, cũng không cần tốn công đến cửa hàng lấy ráy tai. Chỉ cần cát lõi hành tây đủ dai cho vào tai, các chất trong hành tây sẽ tự tiêu hủy ráy tai giúp bạn.
Kích thích mọc tóc
Lưu huỳnh trong nước ép hành tây có công dụng kích thích tóc mọc, giữ cho da đầu bạn luôn khẻ mạnh và kích thích lưu thông máu, giúp nang tóc đủ dưỡng chất để tóc luôn khỏe mạnh, suôn mượt. Bạn chỉ cần ép nước ép hành tây và massage 15 rồi gọi lại với nước, kiên trì sử dụng là bạn đã có mái tóc dài suôn mượt rồi.
Xem thêm: Cách chế biến cải cầu vồng với những món ăn đơn giản không thể bỏ qua
Cách chọn mua hành tây tươi ngon
- Kiểm tra vỏ ngoài: Lớp vỏ của hành tây phải khô ráo, bóng mượt và có màu đều. Vỏ ngoài càng mỏng và sáng, củ hành càng tươi. Tránh những củ có vỏ nhăn nheo, bong tróc nhiều, hoặc có dấu hiệu ẩm mốc.
- Trọng lượng và cảm giác khi cầm: Hành tây tươi thường nặng tay, chắc và cứng. Các củ hành nhẹ, xốp có thể đã mất nước hoặc bị hỏng bên trong. Cảm nhận bằng tay có thể giúp bạn nhận biết hành tây đã bắt đầu bị mềm hoặc dập nát.
- Quan sát màu sắc: Màu sắc của hành tây có thể khác nhau tùy theo loại, nhưng luôn phải sáng và đều. Hành tây vàng phải có màu vàng óng, hành đỏ phải có màu đỏ đậm, còn hành trắng thì phải sáng màu, không có vết thâm hoặc đốm.
- Mùi hương: Hành tây tươi thường không có mùi mạnh khi chưa được cắt. Nếu hành có mùi hôi hoặc thối, đó là dấu hiệu của sự phân hủy bên trong.
- Kiểm tra dấu hiệu nảy mầm: Nếu hành tây có dấu hiệu mọc mầm xanh ở phần đầu hoặc rễ, không nên mua. Hành đã mọc mầm sẽ bị mất một phần dinh dưỡng và dễ bị hỏng nhanh hơn.
- Tránh củ có vết dập hoặc chảy nước: Hành tây tươi sẽ không có bất kỳ dấu hiệu nào của vết dập hoặc vết lõm. Củ hành bị dập hoặc mềm có thể đã hỏng hoặc bị nhiễm vi khuẩn.
- Kích thước: Hành tây có nhiều kích thước khác nhau, nhưng những củ có kích thước trung bình thường chứa lượng nước và dưỡng chất tốt hơn. Các củ quá to hoặc quá nhỏ có thể bị ảnh hưởng về chất lượng.
Cách bảo quản hành tây đúng chuẩn nhất
- Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát: Hành tây cần được bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng khí, tránh ánh nắng trực tiếp. Nhiệt độ lý tưởng từ 4-10°C để hành không bị mọc mầm hoặc hư hỏng nhanh.
- Tránh để hành tây trong tủ lạnh: Đối với hành tây chưa bóc vỏ, không nên cất trong tủ lạnh vì môi trường ẩm dễ làm hành bị mềm và mốc.
- Treo hoặc đặt trong giỏ lưới: Bạn có thể treo hành tây trong túi lưới hoặc đặt vào giỏ có lỗ thoáng khí để đảm bảo lưu thông không khí. Tránh bảo quản hành tây trong túi ni lông kín, vì điều này khiến hành nhanh thối.
- Bảo quản hành tây đã cắt: Nếu hành tây đã cắt, bạn cần bọc kín bằng màng bọc thực phẩm hoặc hộp kín, sau đó để trong tủ lạnh. Sử dụng trong vòng 7 ngày để đảm bảo hành giữ được độ tươi và không bị hư.
- Tránh để hành tây gần khoai tây: Không nên đặt hành tây gần khoai tây vì khí ethylene từ khoai tây có thể khiến hành nhanh chóng hỏng hơn.
- Hành tây đông lạnh: Bạn có thể cắt hành tây thành lát nhỏ và cho vào túi đông lạnh nếu muốn bảo quản lâu dài. Hành tây đông lạnh có thể bảo quản được từ 6-8 tháng, phù hợp để nấu ăn nhưng sẽ không giữ được độ giòn như hành tươi.
Lưu ý khi sử dụng hành tây
- Ăn sống cẩn thận với dạ dày nhạy cảm: Hành tây sống có thể gây kích ứng dạ dày và tạo cảm giác nóng rát hoặc khó chịu cho những người có hệ tiêu hóa yếu. Hành tây nấu chín thường dễ tiêu hóa hơn.
- Tránh ăn quá nhiều: Ăn hành tây quá nhiều có thể gây đầy hơi, khó tiêu do hàm lượng chất xơ cao và hợp chất lưu huỳnh. Nên sử dụng hành tây vừa phải, kết hợp cùng các loại thực phẩm khác để cân bằng dinh dưỡng.
- Cẩn trọng với dị ứng: Một số người có thể dị ứng với hành tây, biểu hiện qua các triệu chứng như ngứa ngáy, khó thở hoặc nổi mẩn đỏ. Nếu bạn có tiền sử dị ứng thực phẩm, nên thử ăn hành tây với lượng nhỏ trước khi sử dụng nhiều.
- Tương tác với thuốc: Hành tây có thể ảnh hưởng đến các loại thuốc chống đông máu do chứa hợp chất quercetin. Nếu bạn đang dùng thuốc này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi ăn nhiều hành tây.
- Mùi hơi thở: Hành tây sống có thể gây mùi hôi miệng do hợp chất lưu huỳnh. Để giảm mùi, bạn có thể ăn kèm các thực phẩm khử mùi như bạc hà hoặc táo.
Chia sẻ từ các chuyên gia về hành tây
- Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho biết hành tây chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa mạnh như quercetin, có tác dụng phòng ngừa các bệnh tim mạch, giảm nguy cơ ung thư. Bà khuyến cáo việc ăn hành tây đều đặn sẽ giúp giảm cholesterol xấu trong máu.
- Tiến sĩ Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, chia sẻ rằng hành tây có đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn, rất tốt trong việc ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng và cải thiện hệ miễn dịch.
- Tiến sĩ Rui Hai Liu – nhà khoa học thực phẩm tại Đại học Cornell, đã nghiên cứu về các hợp chất thực vật trong hành tây. Ông phát hiện rằng hành tây chứa nhiều hợp chất organosulfur, giúp giảm nguy cơ phát triển ung thư, đặc biệt là ung thư dạ dày và đại tràng. Nghiên cứu của ông còn cho thấy rằng hành tây có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch.
Kết luận
Hành tây không chỉ là một loại thực phẩm quen thuộc trong căn bếp mà còn mang lại vô vàn lợi ích sức khỏe đáng kinh ngạc. Với khả năng chống oxy hóa, kháng viêm và phòng ngừa nhiều bệnh lý như ung thư, bệnh tim mạch,… Tuy nhiên, để tối ưu hóa những lợi ích này, chúng ta cần sử dụng hành tây đúng cách và phù hợp với từng trường hợp sức khỏe. Thêm hành tây vào chế độ ăn hàng ngày chính là một bước đơn giản nhưng hiệu quả để cải thiện sức khỏe tổng thể.
Xem thêm: Thông tin về bí đỏ? Ăn bí đỏ thưởng xuyên có tác dụng gì?